 |
Ҳикояти он зани палидкор, ки шавҳарро гуфт, ки он хаёлот аз сари амрудбун менамояд туро, ки чунинҳо намояд чашми одамиро сари он амрудбун. Аз сари амрудбун фуруд ой, то он хаёлҳо биравад ва агар касе гӯяд, ки он чӣ он мардумӣ дид, хаёл набуд, ҷавоби он мисолест, на мисл. Дар мисол ҳамин қадар бас бувад, ки агар бар сари амрудбун нарафтӣ, ҳаргиз онҳо надидӣ, хоҳ хаёл, хоҳ ҳақиқатОн зане мехост, то бо мули худ
Барзанад дар пеши шӯйи гӯли худ.
Пас ба шавҳар гуфт зан, к-эй некбахт
Ман бароям мева чидан бар дарахт.
Чун баромад бар дарахт, он зан гирист,
Чун зи боло сӯйи шавҳар бингарист.
Гуфт шавҳарро, ки эй маъбуни рад,
Кист он луте, ки бар ту мефитад?
Ту ба зери ӯ чу зан биғнудаӣ,
Эй фалон! Ту худ муханнас будаӣ?
Гуфт шавҳар на, сарат гӯйӣ бигашт
В-арна ин ҷо нест ғайри ман ба дашт.
Зан мукаррар кард, к-он бо бартула,
Кист бар пуштат фурӯ хуфта? Ҳила!
Гуфт: «Эй зан, ҳин, фуруд о аз дарахт,
Ки сарат гашту хариф гаштӣ ту сахт».
Чун фуруд омад, баромад шавҳараш,
Зан кашид он мулро андар бараш.
Гуфт шавҳар: «Кист он, эй рӯсапӣ!
Ки ба болои ту омад чун капӣ?»
Гуфт зан: «На, нест ин ҷо ғайри ман,
Ҳин, сарат баргашта шуд, ҳарза матан».
ӯ мукаррар кард бар зан он сухун,
Гуфт зан: «Ин ҳаст аз амрудбун.
Аз сари амрудбун ман ҳамчунон,
Каж ҳамедидам, ки ту, эй қалтабон!
Ҳин, фуруд о, то бибинӣ ҳеч нест,
Ин ҳама тахйил аз амрудбунест».
Ҳазл таълим аст, онро ҷид шунав,
Ту машав бар зоҳири ҳазлаш гарав.
Ҳар ҷиде ҳазл аст пеши ҳозилон,
Ҳазлҳо ҷида аст пеши оқилон.
Коҳилон амрудбун ҷӯянд, лек
То бад-он амрудбун роҳест нек.
Нақл кун з-амрудбун, к-акнун бар ӯ,
Гаштаӣ ту хирачашму хирарӯ.
Ин маниву ҳастии аввал бувад,
Ки бар ӯ дида кажу аҳвал бувад.
Чун фуруд ойӣ аз ин амрудбун,
Каж намояд фикрату чашму сухун.
Як дарахти бахт бинӣ гашта ин,
Шохи ӯ бар осмони ҳафтумин.
Чун фуруд ойӣ, аз ӯ гардӣ ҷудо,
Мубдалаш гардонад аз раҳмат Худо.
З-ин тавозуъ, ки фуруд ойӣ, Худо
Ростбинӣ бахшад он чашми туро.
Ростбинӣ гар будӣ осону заб,
Мустафо кай хостӣ онро зи раб?
Гуфт: «Бинмо ҷузв-ҷузв аз фавқу паст,
Ончунон ки пеши ту он ҷузв ҳаст».
Баъд аз он баррав бар он амрудбун,
Ки мубаддал гашту сабз аз амри «кун».
Чун дарахти мӯсавӣ шуд ин дарахт,
Чун суйи Мӯсо кашонидӣ ту рахт
Оташ ӯро сабзу хуррам мекунад,
Шохи ӯ «иннӣ аналлаҳ» мезанад.
Зери зиллаш ҷумла ҳоҷотат раво,
Инчунин бошад илоҳӣ кимиё.
Он маниву ҳастият бошад ҳалол,
Ки дар ӯ бинӣ сифоти зулҷалол.
Шуд дарахти каж муқаввам ҳақнамо,
«Аслуҳу собит ва фаръуҳ фӣ-с-само».
Саҳифаи 134/140
|
Дафтари якум
