Меҳмон
TJ | FA | EN | RU
محتوای سایت

شاعران کلاسیک

پیکرة رودکی
پیکرة مولانا

شاعران مدرن

پیکرة لایفق شیرعلی
جستوجوی

Воридшавӣ
 Номнависӣ
Исм: 
Рамз: 
     
اندرز ها
هر، که ناموخت از گزشت روزگار،
نیز ناموزد ز هیچ اموزگار.
رودکی
www.termcom.tj
همچون صحیفة شروع پذیرفته شود
به روی خت شبکه انتخاب شده (دوست داشته) داخل نمودن
در بارة سایت
به ما نویسید
 

دفتر دویم

 
rumi

Фармудани волӣ он мардро, ки ин хорбунро, ки нишондаӣ бар сари роҳ, баркан

Ҳамчу он шахси дурушти хушсухун,
Дар миёни раҳ нишонд ӯ хорбун.
Раҳгузарёнаш маломатгар шуданд,
Бас бигуфтандаш: «Бикан инро». Наканд.
Ҳар даме он хорбун афзун шудӣ,
Пойи халқ аз захми он пурхун шудӣ.
Ҷомаҳои халқ бидридӣ зи хор,
Пойи дарвешон бихастӣ зор–зор.
Чун ба ҷид ҳоким бад-ӯ гуфт: «Ин бикан»,
Гуфт: «Оре барканам рӯзеш ман».
Муддате фардову фардо ваъда дод,
Шуд дарахти хори ӯ мӯҳкамниҳод.
Гуфт рӯзе ҳокимаш: «Эй ваъдакаж»
Пеш о дар кори мо, вопас мағаж».
Гуфт: «Алайёму ё ам байнано»,
Гуфт: «Аҷҷил, ло тумотил дайнано».
Ту ки мегӯйӣ, ки фардо, ин бидон,
Ки ба ҳар рӯзе, ки меояд замон.
Он дарахти бад ҷавонтар мешавад,
В-ин кананда пиру музтар мешавад.
Хорбун дар қуввату бархостан,
Хоркан дар пириву дар костан.
Хорбун ҳар рӯзу ҳар дам сабзу тар,
Хоркан ҳар рӯз зору хушктар.
ӯ ҷавонтар мешавад, ту пиртар,
Зуд бошу рӯзгори худ мабар».
Хорбун дон ҳар яке хӯйи бадат,
Борҳо дар пой, хор охир задат.
Борҳо аз хӯйи худ хаста шудӣ,
Ҳис надорӣ, сахт беҳисс омадӣ.
Гар зи хаста гаштани дигар касон,
Ки зи хулқи зишти ту ҳаст он расон.
Ғофилӣ, боре зи захми худ найӣ,
Ту азоби хешу ҳар бегонайӣ.
Ё табар бардору мардона бизан,
Ту Аливор ин дари Хайбар бикан.
Ё ба гулбун васл кун ин хорро,
Васл кун бо нор нури ёрро.
То ки нури ӯ кушад нори туро,
Васли ӯ гулшан кунад хори туро.
Ту мисоли дӯзахӣ, ӯ мӯъмин аст,
Куштани оташ ба мӯъмин мумкин аст.
Мустафо фармуд аз гуфти ҷаҳим,
К-ӯ ба мӯъмин лобагар гардад зи бим.
Гӯядаш: «Бигзар зи ман эй шоҳ, зуд,
Ҳин, ки нурат сӯзи норамро рабуд».
Пас ҳалоки нор нури мӯъмин аст,
З-он ки безид дафъи зид лоюмкин аст.
Нор зидди нур бошад рӯзи адл,
К-он зи қаҳр ангехта шуд, ин зи фазл.
Гар ҳамехоҳӣ ту дафъи шарри нор,
Оби раҳмат бар дили оташ гумор.
Чашмаи он оби раҳмат мӯъмин аст,
Оби ҳайвон рӯҳи поки мӯҳсин аст.
Пас гурезон аст нафси ту аз ӯ,
З-он ки ту аз оташӣ, ӯ обхӯ.
З-об оташ з-он гурезон мешавад,
К-оташаш аз об вайрон мешавад.
Ҳиссу фикри ту ҳама аз оташ аст,
Ҳисси шайху фикри ӯ нури х(в)аш аст.
Оби нури ӯ чу бар оташ чакад,
Чак-чак аз оташ барояд, барҷаҳад.
Чун кунад чак-чак, ту гӯяш маргу дард,
То шавад ин дӯзахи нафси ту сард.
То насӯзад ӯ гулистони туро,
То насӯзад адлу эҳсони туро.
Баъд аз он чизе, ки корӣ, бар диҳад,
Лолаву насрину сисанбар диҳад.
Боз паҳно меравем аз роҳи рост,
Бозгард, эй хоҷа, роҳи мо куҷост?
Андар он тақрир будем, эй ҳасуд,
Ки харат ланг асту манзил дур, зуд.
Сол бегаҳ гашт, вақти кишт не,
Ҷуз сияҳрӯйиву феъли зишт не.
Кирм дар бехи дарахти тан фитод,
Боядаш барканду дар оташ ниҳод.
Ҳину ҳин, эй роҳрав, бегоҳ шуд,
Офтоби умр сӯйи чоҳ шуд.
Ин ду р&;#1263;закро, ки зӯрат ҳаст, зуд
Пирафшонӣ бикун аз роҳи ҷуд.
Ин қадар тухме, ки мондастат, бибоз,
То бирӯяд з-ин ду дам умри дароз.
То намурдаст ин чароғи богуҳар,
Ҳин, фатилаш созу равған зудтар.
Ҳин, магӯ фардо, ки фардоҳо гузашт,
То ба куллӣ нагзарад айёми кашт.
Панди ман бишнав, ки тан банди қавист,
Кӯҳна берун кун, гарат майли навист.
Лаб бибанду каффи пурзар баргушо,
Бухли тан бигзору пеш овар сахо.
Тарки шаҳватҳову лаззатҳо сахост,
Ҳар кӣ дар шаҳват фурӯ шуд, барнахост.
Ин сахо шохест аз сарви биҳишт,
Войи ӯ, к-аз каф чунин шохе биҳишт.
«Урвату-л-вусқо»-ст ин тарки ҳаво,
Баркашад ин шохи ҷонро бар само.
То барад шохи сахо, эй хубкеш,
Мар туро болокашон то асли хеш.
Юсуфи ҳусниву ин олам чу чоҳ
В-ин расан сабр аст бар амри Илоҳ.
Юсуфо, омад расан дар зан ду даст,
Аз расан ғофил машав, бегаҳ шудаст.
Ҳамдулиллаҳ, к-ин расан овехтанд,
Фазлу раҳматро ба ҳам омехтанд.
То бибинӣ олами ҷони ҷадид,
Олами бас ошкори нопадид.
Ин ҷаҳони нест чун ҳастон шуда
В-он ҷаҳони ҳаст бас пинҳон шуда.
Хок бар бод асту бозӣ мекунад,
Кажнамоӣ, пардасозӣ мекунад.
Ин ки бар кор аст, бекор асту пӯст,
В-он кӣ пинҳон аст, мағзу асл ӯст.
Хок ҳамчун олате дар дасти бод,
Бодро дон оливу олинажод.
Чашми хокиро ба хок афтад назар,
Бод бин, чашме бувад навъе дигар.
Асп донад аспро, к-ӯ ҳаст ёр,
Ҳам саворӣ донад аҳволи савор.
Чашми ҳис асп асту нури Ҳақ савор,
Бесавора асп худ н-ояд ба кор.
Пас адаб кун аспро аз хӯйи бад
В-арна пеши шоҳ бошад асп рад.
Чашми асп аз чашми шаҳ раҳбар бувад,
Чашми ӯ бе чашми шаҳ музтар бувад.
Чашми аспон ҷуз гиёҳу ҷуз чаро
Ҳар куҷо хонӣ, бигӯяд: Не! Чаро?
Нури Ҳақ бар нури ҳис рокиб шавад,
Он гаҳе ҷон сӯйи Ҳақ роғиб шавад.
Аспи берокиб чӣ донад расми роҳ,
Шоҳ бояд, то бидонад шоҳроҳ.
Сӯйи ҳиссе рав, ки нураш рокиб аст,
Ҳиссро он нур некӯ соҳиб аст.
Нури ҳисро нури Ҳақ тазйин бувад,
Маънии нурун ало нур ин бувад.
Нури ҳиссӣ мекашад сӯйи саро,
Нури Ҳаққаш мебарад сӯйи уло.
З-он ки маҳсусот дунтар оламест,
Нури Ҳақ дарёву ҳис чун шабнамест.
Лек пайдо нест он рокиб бар ӯ,
Ҷуз ба осору ба гуфтори накӯ.
Нури ҳиссӣ, к-ӯ ғализ асту гарон,
Ҳаст пинҳон дар саводи дидагон.
Чунки нури ҳис намебинӣ зи чашм,
Чун бибинӣ нури он дине зи чашм?
Нури ҳис бо ин ғализӣ мухтафист,
Чун хафӣ набвад зиёе, к-он сафист?
Ин ҷаҳон чун хас ба дасти боди ғайб,
Оҷизе пеши гирифту доди ғайб.
Гаҳ баландаш мекунад, гоҳеш паст,
Гаҳ дурусташ мекунад, гоҳе шикаст.
Гаҳ яминаш мебарад, гоҳе ясор,
Гаҳ гулистонаш кунад, гоҳеш хор.
Даст пинҳону қалам бин хатгузор,
Асп дар ҷавлону нопайдо савор.
Тир паррон бину нопайдо камон,
Ҷонҳо пайдову пинҳон ҷони ҷон.
Тирро машкан, ки ин тири шаҳист,
Нест партове, зи шасти огаҳест.
«Мо рамайта из рамайта» гуфт Ҳақ,
Кори Ҳақ бар корҳо дорад сабақ.
Хашми худ бишкан, ту машкан тирро,
Чашми хашмат хун шуморад ширро.
Бӯса деҳ бар тиру пеши шоҳ бар,
Тири хунолуд аз хуни ту тар.
Он чӣ пайдо, оҷизу баста-в забун
В-он чӣ нопайдо, чунон тунду ҳарун.
Мо шикорем, инчунин доме кирост?
Гӯйи чавгонем, чавгоне куҷост?
Медарад, медӯзад, ин хайёт ку?
Медамад, месӯзад, ин наффот ку?
Соате кофир кунад сиддиқро,
Соате зоҳид кунад зиндиқро.
З-он ки мухлис дар хатар бошад зи дом,
То зи худ холис нагардад ӯ тамом.
З-он ки дар роҳ асту раҳзан беҳад аст,
Он раҳад, к-ӯ дар амони Эзад аст.
Ойинай холис нагашт ӯ, мухлис аст,
Мурғро нагрифтааст ӯ, муқнис аст.
Чунки мухлас гашт мухлис, бозраст,
Дар мақоми амн рафту бурд даст.
Ҳеч ойина дигар оҳан нашуд,
Ҳеч ноне гандуми хирман нашуд.
Ҳеч ангуре дигар ғӯра нашуд,
Ҳеч мевай пухта бо кӯра нашуд.
Пухта гарду аз тағаййур дур шав,
Рав чу Бурҳони Муҳаққиқ нур шав.
Чун зи худ растӣ, ҳама бурҳон шудӣ,
Чунки банда нест шуд, султон шудӣ.
В-ар аён хоҳӣ, Салоҳуддин намуд,
Дидаҳоро кард бинову гушуд.
Фақрро аз чашму аз симои ӯ
Дид ҳар чашме, ки дорад нури ҳу.
Шайх фаъъол аст беолат чу Ҳақ,
Бо муридон дода бе гуфте сабақ.
Дил ба дасти ӯ чу муми нарм ром,
Мӯҳри ӯ гаҳ нанг созад, гоҳ ном.
Мӯҳри мумаш ҳокии ангуштарист,
Боз он нақши нигин ҳокии кист?
Ҳокии андешаи он заргар аст,
Силсилай ҳар ҳалқа андар дигар аст.
Ин садо дар кӯҳи дилҳо бонги кист?
Гаҳ пур аст аз бонг ин кӯҳ, гаҳ тиҳист.
Ҳар куҷо ҳаст ӯ, ҳаким аст, устод,
Бонги ӯ з-ин кӯҳи дил холӣ мабод.
Ҳаст кӯҳ, к-ово мусанно мекунад,
Ҳаст кӯҳ, к-овоз садто мекунад.
Мезаҳонад кӯҳ аз он овозу қол
Садҳазорон чашмаи оби зулол.
Чун зи кӯҳ он лутф берун мешавад,
Обҳо дар чашмаҳо хун мешавад.
З-он шаҳаншоҳи ҳумоюннаъл буд,
Ки саросар Тури Сино лаъл буд.
Ҷон пазируфту хирад аҷзои кӯҳ,
Мо кам аз сангем охир, эй гурӯҳ?
На зи ҷон як чашма ҷӯшон мешавад,
На бадан аз сабзпӯшон мешавад.
Не садои бонги муштоқӣ дар ӯ,
Не сафои ҷуръаи соқӣ дар ӯ.
Ку ҳамиййат то зи теша в-аз каланд,
Инчунин кӯҳро ба куллӣ баркананд?
Бу, ки бар аҷзои ӯ тобад маҳе,
Бу, ки дар вай тоби маҳ ёбад раҳе.
Чун қиёмат кӯҳҳоро барканад,
Пас қиёмат ин карам кай мекунад?
Ин қиёмат з-он қиёмат кай кам аст?
Он қиёмат захму ин чун марҳам аст.
Ҳар кӣ дид ин марҳам, аз захм эмин аст,
Ҳар баде, к-ин ҳусн дид, ӯ мӯҳсин аст.
Эй хунук зиште, ки хубаш шуд ҳариф,
Войи гулрӯйе, ки ҷуфташ шуд хариф.
Нони мурда чун ҳарифи ҷон шавад,
Зинда гардад нону айни он шавад.
Ҳезуми тира ҳарифи нор шуд,
Тирагӣ рафту ҳама анвор шуд.
Дар Намаклон чун хари мурда фитод,
Он хариву мурдагӣ як сӯ ниҳод.
Сибғатуллаҳ ҳаст хумми ранги ҳу,
Песаҳо якранг гардад андар ӯ.
Чун дар он хум афтаду гӯйиш: «Қум»,
Аз тараб гӯяд: «Манам хум, ло талум».
Он «манам хум» худ «аналҳақ» гуфтан аст,
Ранги оташ дорад, илло оҳан аст.
Ранги оҳан маҳви ранги оташ аст,
З-оташе мелофаду хомушваш аст.
Чун ба сурхӣ гашт ҳамчун зарри кон,
Пас «ананнор» аст лофаш, безабон.
Шуд зи рангу табъи оташ мӯҳташам,
Гӯяд ӯ: «Ман оташам, ман оташам».
Оташам ман, гар туро шакк асту зан,
Озмун кун, дастро бар ман бизан.
Оташам ман, бар ту гар шуд муштабеҳ,
Рӯйи худ бар рӯйи ман як дам бинеҳ.
Одамӣ чун нур гирад аз Худо,
Ҳаст масҷуди малоик з-иҷтибо.
Низ масҷуди касе, к-ӯ чун малак
Раста бошад ҷонаш аз туғёну шак.
Оташи чӣ? Оҳани чӣ? Лаб бибанд,
Реши ташбеҳи мушаббеҳро маханд.
Пой дар дарё манеҳ, кам гӯй аз он,
Бар лаби дарё хамуш кун лабгазон.
Гарчи сад чун ман надорад тоби баҳр,
Лек менашкебам аз ғарқоби баҳр.
Ҷону ақли ман фидои баҳр бод,
Хунбаҳои ақлу ҷон ин баҳр дод.
То ки поям меравад, ронам дар ӯ,
Чун намонад по, чу баттонам дар ӯ.
Беадаб ҳозир зи ғоиб хуштар аст,
Ҳалқа гарчи каж бувад, не бар дар аст?
Эй танолуда, ба гирди ҳавз гард,
Пок кай гардад буруни ҳавз мард?
Пок, к-ӯ аз ҳавз маҳҷур уфтод,
ӯ зи покӣй хеш ҳам дур уфтод.
Покии ин ҳавз бепоён бувад,
Покии аҷсоми каммизон бувад.
З-он ки дил ҳавз аст, лекин дар камин
Сӯйи дарё роҳи пинҳон дорад ин.
Покии маҳдуди ту хоҳад мадад
В-арна андар харҷ кам гардад адад.
Об гуфт олударо: «Дар ман шитоб»,
Гуфт олуда, ки дорам шарм аз об.
Гуфт об: «Ин шарм бе ман кай равад?
Бе ман ин олуда зойил кай шавад?»
З-об ҳар олуда, к-ӯ пинҳон шавад,
«Ал-ҳаёъу ямнаъу-л-имон» бувад.
Дил зи пояй ҳавзи тан гилнок шуд,
Тан зи оби ҳавзи дилҳо пок шуд.
Гирди пояй ҳавзи дил гард, эй писар!
Ҳон, зи пояй ҳавзи тан мекун ҳазар.
Баҳри тан бар баҳри дил барҳамзанон,
Дар миёншон «барзахун ло ябғиён».
Гар ту бошӣ рост в-ар бошӣ ту каж,
Пештар меғаж, бидав, вопас мағаж.
Пеши шоҳон гар хатар бошад ба ҷон,
Лек нашкебанд аз ӯ боҳимматон.
Шоҳ чун ширинтар аз шаккар бувад,
Ҷон ба ширинӣ равад, хуштар бувад.
Эй маломатгар, саломат мар туро,
Эй саломатҷӯ, «таво воҳи-л-уро».
Ҷони ман кӯра-ст, бо оташ х(в)аш аст,
Кӯраро ин бас ки хонай оташ аст.
Ҳамчу кӯра ишқро сӯзиданест,
Ҳар кӣ ӯ з-ин кӯр бошад, кӯра нест.
Барги бебаргӣ туро чун барг шуд,
Ҷони боқӣ ёфтиву марг шуд.
Чун туро ғам, шодӣ афзудан гирифт,
Равзаи ҷонат гулу савсан гирифт.
Он чӣ хавфи дигарон он амни туст,
Бат қавӣ аз баҳру мурғи хона суст.
Боз девона шудам ман, эй табиб!
Боз савдоӣ шудам ман, эй ҳабиб!
Ҳалқаҳои силсилай ту зуфунун,
Ҳар яке ҳалқа диҳад дигар ҷунун.
Доди ҳар ҳалқа фунуне дигар аст,
Пас маро ҳар дам ҷунуне дигар аст.
Пас фунун бошад ҷунун, ин шуд масал,
Хоса дар занҷири ин мири аҷал.
Ончунон девонагӣ бигсаст банд,
Ки ҳама девонагон пандам диҳанд.

Саҳифаи 25/114
 
دفتریکوم
دفتر سوم
دفتر چهاروم
دفتر پنجوم
دفتر ششوم

زندگی نامه
رباع ها
گلچین روباعیات
لغت ها
صورت ها
دگر منابع
 
مقاله های آخرین
آیندة تاجیکستان
پایه های گستریش زبان ملّی.
قائده های سزیش.
زبان علمی و زبان ادبئ ملّی.
مسعله های استاندارت سازی .
زبان رکن اساسی ترین دولتداری اس .
دوستان ما
www.cit.tj- مکتب تکنلوژیه های اطلا عاتی و ارتباطی
ج س ت پ ببلان- ت
خزینة کودکان «آشیان بلند» به نام میرزا تورسون زاده
 
   
© 2006-2007 termcom, shuk_design. All Rights Reserved
tel: (+992 37) 227 28 52; E-mail: info@termcom.tj جمهرئ تاجیکستان، شهر دوشنبه، خیابان رودکی ۷۶۴۰۲۵