 |
Озод шудани Билқис аз мулк ва маст шудани ӯ аз шавқи имон ва илтифоти ӯ аз ҳама мулк мунқатеъ шудан вақти ҳиҷрат, илло аз тахтЧун Сулаймон сӯйи мурғони Сабо
Як сафире кард, баст он ҷумларо.
Ҷуз магар мурғе, ки буд бе ҷону пар,
Ё чу моҳӣ гунг буд, аз асл кар.
Не, ғалат гуфтам, ки кар гар сар ниҳад,
Пеши ваҳйи кибриё самъаш диҳад.
Чунки Билқис аз дилу ҷон азм кард,
Бар замони рафта ҳам афсӯс х(в)ард.
Тарки молу мулк кард ӯ ончунон,
Ки ба тарки ному нанг он ошиқон.
Он ғуломону канизони баноз
Пеши чашмаш ҳамчу пӯсида пиёз.
Боғҳову қасрҳову оби рӯд
Пеши чашм аз ишқ гулхан менамуд.
Ишқ дар ҳангоми истилову хашм
Зишт гардонад латифонро ба чашм.
Ҳар зумуррадро намояд гандано,
Ғайрати ишқ ин бувад, маънии «ло».
«Ло илаҳ илло ҳу» ин аст, эй паноҳ!
Ки намояд маҳ туро деги сиёҳ.
Ҳеч молу ҳеч махзан, ҳеч рахт,
Медареғаш н-омад, илло ҷуз ки тахт.
Пас Сулаймон аз дилаш огоҳ шуд,
К-аз дили ӯ то дили ӯ роҳ шуд,
Он касе, ки бонги мӯрон бишнавад,
Ҳам фағони сирри даврон бишнавад.
Он ки гӯяд рози «қолаб намлатун»,
Ҳам бидонад рози ин тоқи куҳун.
Дид аз дураш, ки он таслимкеш
Талхаш омад, фурқати он тахти хеш.
Гар бигӯям он сабаб, гардад дароз,
Ки чаро будаш ба тахт он ишқу соз?
Гарчи ин килки қалам худ беҳисест,
Нест ҷинси котиб, ӯро мӯнисест.
Ҳамчунин ҳар олати пешаваре
Ҳаст бе ҷон мӯниси ҷониваре.
Ин сабабро ман муайян гуфтаме,
Гар набудӣ чашми фаҳматро наме.
Аз бузургӣ тахт, к-аз ҳад мефузуд,
Нақл кардан тахтро имкон набуд.
Хурдакорӣ буду тафриқаш хатар,
Ҳамчу авсоли бадан бо ҳамдигар.
Пас Сулаймон гуфт гарчи фи-л-ахир
Сард хоҳад шуд бар ӯ тоҷу сарир,
Чун зи ваҳдат ҷон бурун орад саре,
Ҷисмро бо фарри ӯ набвад фаре.
Чун барояд гавҳар аз қаъри биҳор,
Бингарӣ андар кафу хошок хор.
Сар барорад офтоби бошарар
Думми ақрабро кӣ созад мустақар?
Лек худ бо ин ҳама бар нақди ҳол,
Ҷуст бояд тахти ӯро интиқол.
То нагардад хаста ҳангоми лиқо,
Кӯдакона ҳоҷаташ гардад раво.
Ҳаст бар мо саҳл в-ӯро бас азиз,
То бувад бар хони ҳурон дев низ.
Ибрати ҷонат шавад он тахти ноз
Ҳамчу далқу чоруқе пеши Аёз.
То бидонад дар чӣ буд он мубтало?
Аз куҷоҳо даррасид ӯ то куҷо?
Хокрову нутфарову музғаро
Пеши чашми мо ҳамедорад Худо.
К-аз куҷо овардамат, эй бадният,
Ки аз он ояд ҳаме хифриқият.
Ту бар он ошиқ будӣ дар даври он,
Мункари ин фазл будӣ он замон.
Ин карам, чун дафъи он инкори туст,
Ки миёни хок мекардӣ нахуст.
Ҳуҷҷати инкор шуд иншори ту,
Аз даво бадтар шуд ин бемори ту.
Хокро тасвири ин кор аз куҷо?
Нутфаро хасмиву инкор аз куҷо?
Чун дар он дам бедилу бесар будӣ,
Фикрату инкорро мункар будӣ.
Аз ҷамоде чунки инкорат бируст,
Ҳам аз ин инкор ҳашрат шуд дуруст.
Пас мисоли ту чу он ҳалқазанест,
К-аз дарунаш хоҷа гӯяд: «Хоҷа нест».
Ҳалқазан з-ин «нест» дарёбад, ки «ҳаст»,
Пас зи ҳалқа барнадорад ҳеч даст.
Пас ҳам инкорат мубайян мекунад,
К-аз ҷамод ӯ ҳашри сад фан мекунад.
Чанд санъат рафт, эй инкор, то
Обу гил инкор зод аз «ҳал ато».
Оби гил мегуфт худ инкор нест,
Бонг мезад бехабар, к-ахбор нест.
Ман бигӯям шарҳи ин аз сад тариқ,
Лек хотир лағзад аз гуфти дақиқ.
Саҳифаи 37/140
|
Дафтари якум
